Παρασκευή 31 Μαρτίου 2017

μήνυμα, πες το με τέχνη - σ΄αγαπώ

Στον έρωτα μήπως όλες οι φορές που αγαπούμε δεν είναι πρώτες;
Μενέλαος Λουντέμης από το “Καληνύχτα ζωή”




Κεραυνοβόλος έρωτας (Βισουάβα Συμπόρσκα)- απόσπασμα

Πίστευαν και οι δύο ακράδαντα
ότι ένα ξαφνικό πάθος τούς ένωσε.
Μια τέτοια βεβαιότητα είναι ωραία,
αλλά η αβεβαιότητα είναι ακόμη πιο ωραία.

Αφού δεν έτυχε να συναντηθούν ποτέ στο παρελθόν, ήταν πεπεισμένοι
ότι τίποτα δεν είχε υπάρξει μεταξύ τους.
Αλλά τι λένε οι δρόμοι, οι σκάλες, οι διάδρομοι –
μήπως είχαν προσπεράσει εκεί ο ένας τον άλλον ένα εκατομμύριο φορές;

Θα ’θελα να τους ρωτήσω
αν θυμούνται –
τη στιγμή που διασταυρώθηκαν τα βλέμματά τους
σε κάποια περιστρεφόμενη πόρτα;
Ίσως ένα «συγγνώμη» που ειπώθηκε μέσα στο πλήθος;
Ένα κοφτό «λάθος νούμερο» στο ακουστικό του τηλεφώνου; –
Αλλά ξέρω την απάντηση.
Όχι, δεν θυμούνται.

Θα τους ξάφνιαζε αν μάθαιναν
ότι η Τύχη έπαιζε μαζί τους
για χρόνια.


 (Μτφ.: Χάρης Βλαβιανός)



                                                                                                                                    Σαπφώ

Ο έρωτας συγκλόνισε
την καρδιά μου όπως ο άνεμος που κατεβαίνει από το βουνό
τραντάζει τις βελανιδιές

(Μτφ.: Χάρης Βλαβιανός)



Μ’ αρέσει το σώμα μου όταν είναι με το
σώμα σου. Είναι κάτι εντελώς πρωτοφανές.
Μύες καλύτεροι και νεύρα περισσότερα.
Μ΄ αρέσει το σώμα σου. Μ’ αρέσει αυτό που κάνει,
Πώς το κάνει. Μ’ αρέσει να νιώθω τη σπονδυλική σου
στήλη και κάθε κόκαλο του σώματός σου και την
τρεμουλιαστή -σφιχτο-απαλότητα και αυτήν που εγώ θα
φιλήσω, μ’ αρέσει να φιλώ αυτό κι εκείνο πάνω σου,
μ’ αρέσει, να χαϊδεύω αργά το ανασηκωμένο χνούδι
της ηλεκτρικής σου γούνας, και αυτό-που έρχεται
μέσα από σάρκα που ανοίγει….Και μάτια μεγάλα
ερωτο-ψίχουλα,
και ίσως μ αρέσει η συγκίνηση
κάτω από μένα εσύ πρωτοφανής.   

από τη συλλογή «λοιπόν ας φιληθούμε» του E.E Cummings σε μετάφραση Χάρη Βλαβιανού και Γιάννη Δούκα


«To Φιλί» του Rodin, 1882-1889

  ΧLIII (Ελίζαμπεθ Μπάρετ Μπράουνινγκ) 
Πώς σ' αγαπώ; Άσε με να μετρήσω τρόπους.
Σε αγαπώ στο βάθος και στο πλάτος και στο ύψος
Που η ψυχή μου μπορεί να κατακτήσει, όταν νιώθει αμήχανη
Για τους σκοπούς της ύπαρξης και της γοητείας της ιδεατής.
Σε αγαπώ στο επίπεδο της καθημερινής
Της πλέον ήρεμης ανάγκης, στο φως του ήλιου και του κεριού.
Σε αγαπώ ελεύθερα, όπως όταν οι άνθρωποι αγωνίζονται για τη νίκη του καλού
Σε αγαπώ αγνά, όπως όταν γυρίζουν από προσευχή.
Σε αγαπώ με ένα πάθος που έβαλα σε χρήση
Μες στις παλιές μου λύπες και με μια πίστη
από την ηλικία μου την παιδική.
Σε αγαπώ με μιαν αγάπη που φαινόταν πως θα χάσω
Με τους χαμένους μου άγιους - Σε αγαπώ με την αναπνοή,
Με τα χαμόγελα και τα δάκρυα όλης της ζωής μου! Κι αν ο Θεός θελήσει,
Μετά τον θάνατο θα σ' αγαπώ ακόμα πιο πολύ

(Μτφ.: Χρίστος Γούδης)



Χέλμουτ Νιούτον – Office Love (1977)
μετράω τρόπους αγαπώ


σαν άγριος- Τόλης Νικηφόρου

έρωτας είναι η σάρκα μου μέσα στη σάρκα σου
και η καφτή αναπνοή σου
το λείο σώμα σου όταν σπαράζει
και ο υπέρτατος σπασμός της ηδονής

έρωτας και τα μάτια σου κλειστά
το στόμα σου μισάνοιχτο σαν ν' απορείς
μες στην απόλυτη εγκατάλειψη του ύπνου

έρωτας χωρίς καμιά προοπτική
ίχνη στο δάπεδο και το σκληρό χαλί
με τη μαυλιστική υπόκρουση κουβέντας
από τα διπλανά γραφεία

έρωτας που φωτίζεται στο τραίνο
απ' τους περαστικούς σταθμούς
έρωτας και στο πεζοδρόμιο της κεντρικής οδού

σαν άγριος θα σε πάρω
πάνω στα αρμυρά σου δάκρυα
σαν τίγρη θα ξεσκίσω το κορμί σου
έρωτας έρωτας φωνάζοντας


Από τη συλλογή Το μαγικό χαλί (1980)

ΡΟΤΟΝΤΑ- Χλόη Κουτσουμπέλη


Ροτόντα.
Μεσημέρι προς βράδυ.
Ψιχαλίζει μικρά πουλιά.
Δεν με αγγίζεις.

Είσαι ολόκληρος μέσα μου.





Άσε με να σ’ αγαπώ (Τζόις Μανσούρ)

αγαπώ τη γεύση απ’το παχύ σου αίμα
το κρατώ καιρό μέσα στο δίχως δόντια στόμα μου
η πυράδα του μου καίει το λαρύγγι
αγαπώ τον ιδρώτα σου
μ’αρέσει να χαϊδεύω τις μασχάλες σου
περίρρυτες από χαρά
άσε με να σ’ αγαπώ
άσε με να γλείφω τα κλειστά σου μάτια
άσε με να τα τρυπήσω με τη σουβλερή μου γλώσσα
και τη γούβα τους να γεμίσω με το θριαμβευτικό μου
σάλιο
άσε με να σε τυφλώσω.

(Μτφ.: Έκτωρ Κακναβάτος)



Αγαπώ θα πει εγώ αγαπώ… Το τι κάνει ο άλλος είναι δική του δουλειά.
Μενέλαος Λουντέμης από το “Καληνύχτα ζωή”



Δε σ' αγαπώ - Pablo Neruda

Δεν σ' αγαπώ σαν νά 'σουν αλίτης, τοπάζι
ή βέλος γαρύφαλλου που σκορπά φωτιά:

σ' αγαπώ όπως αγαπιούνται κάποια ρόδα σκοτεινά
Μυστικά, ανάμεσα σε ψυχή και σκιά

Σ' αγαπώ σαν το φυτό που δεν ανθοφορεί και μέσα του
Κουβαλά, κρυμμένο, το φως από τα άνθη του

Χάρη στον έρωτά σου μέσα στο κορμί μου ζει
το σκοτεινό και συμπυκνωμένο άρωμα που βγαίνει απ' τη γη.

Σ' αγαπώ δίχως να ξέρω πώς, ούτε πότε ούτε κι από πού,
σ' αγαπώ απλά, δίχως προβλήματα κι υπερηφάνεια καμιά:

έτσι σ' αγαπώ γιατί δεν ξέρω αλλιώς ν αγαπώ
παρά μόνον με τον τρόπο να μην είσαι εσύ και να μην είμαι εγώ

τόσο κοντά που το χέρι σου στο στήθος μου να είναι το δικό μου,
τόσο κοντά που να κλείνουνε τα μάτια σου πάνω στο όνειρό μου.


 Μετάφραση: Ιωάννα Αβραμίδου






Ερωτικό κάλεσμα -Μενέλαος Λουντέμης 

Έλα κοντά μου , δεν είμαι η φωτιά. 
Τις φωτιές τις σβήνουν τα ποτάμια. 
Τις πνίγουν οι νεροποντές. 
Τις κυνηγούν οι βοριάδες.
Δεν είμαι , δεν είμαι η φωτιά. 
Έλα κοντά μου δεν είμαι άνεμος. 
Τους άνεμους τους κόβουν τα βουνά. 
Τους βουβαίνουν τα λιοπύρια. 
Τους σαρώνουν οι κατακλυσμοί. 
Δεν είμαι, δεν είμαι ο άνεμος. 

Εγώ δεν είμαι παρά ένας στρατηλάτης 
ένας αποσταμένος περπατητής 
που ακούμπησε στη ρίζα μιας ελιάς 
ν' ακούσει το τραγούδι των γρύλων.
Κι αν θέλεις, έλα να τ' ακούσουμε μαζί.

Από τη συλλογή "Τα αντικλείδια"


Το Φιλί στο Κρεβάτι, του Henri de Toulouse-Lautrec


Οι κτύποι- Αλεξάνδρα Μπακονίκα

 Στον έρωτα και ούτε δευτερόλεπτο
μετά την κορύφωση των σπασμών,
όπως πλάγιασα πάνω στο στήθος σου
άκουσα να κτυπάει δυνατά η καρδιά σου.
Η ίδια η υπόσταση, το σώμα, η ζωή μου
ήταν για μένα οι κτύποι της καρδιάς σου.
Τόσο απόλυτα.
 

από τη συλλογή Το τραγικό και το λημέρι των αισθήσεων, 2012

 

21. Στον Έρωτα πάω όπως και στο Θάνατο: καθαρός, σώμα που το σκούπισε σύννεφο και βροχή.


Μάρκος Μέσκος, Άνθη στο καταραμένο φίδι


John Bramblitt

Κυριακή 26 Μαρτίου 2017

Φλόγα απ' τη στάχτη- Ποιητική Συλλογή του Τόλη Νικηφόρου, 2017

Όταν μέσα σε μια γκρίζα πραγματικότητα σκάει ξαφνικά μια φλόγα απ΄τη στάχτη, ανέσπερο φως απλώνεται  στις σκοτεινές στοές και εξαφανίζει τις σκιές μας . Η έννοια χρόνος σου δείχνει τη γνωστή διαδρομή που αποκτά συγκεκριμένη ροή μέσα στην αοριστία της. Από το χθες περνάς στο σήμερα και οδεύεις για το αύριο. Κάποτε ήσουν, τώρα είσαι,αύριο θα είσαι. Όσο και αν θέλεις να καλπάσεις καβάλα στο χρόνο αυτός δεν ανέχεται ιππέα , δεν μπορείς να πάρεις τα γκέμια και να τον οδηγήσεις , σε οδηγεί με μόνο μια επιλογή , τη διαρκή συνουσία μαζί του και έτσι γεννοβολάς στιγμές που δεν θα γίνουν πότε παιδιά σου, δεν θα τις αναθρέψεις ούτε θα τις μεγαλώσεις, με το που γεννιούνται σου αφήνουν το συναίσθημα της πρώτης επαφής και μετά βγάζουν φτερά και πετούν. Γεννάς στιγμές και αυτές γίνονται αυτόματα Πατέρας και  Μητέρα σε ανατρέφουν και σε μεγαλώνουν.





Στη νέα Ποιητική συλλογή του Τόλη Νικηφόρου "Φλόγα απ' τη στάχτη" ο ποιητής ξεκινάει μεν με τη βεβαιότητα της αβεβαιότητας αλλά όρθιος. Σαν άλλος Σίσυφος, αντί για βράχο, κυλά στην ανηφόρα του τίποτα λέξεις  που τις φτάνει στην κορφή και αυτές πάλι κυλούν στη βάση . ... όρθιος/ στο μονοπάτι προς μια κορυφή/ που δεν υπάρχει... Αυτή η αέναη διαδρομή από το σκοτάδι στο φως και τούμπαλιν είναι το καθημερινό μας μονοπάτι όπως ωραία λέει ο T. S. Eliot «Αυτό που θα μπορούσε να έχει υπάρξει κι αυτό που υπάρχει/Δείχνουν ένα τέλος, που είναι πάντοτε παρόν»

Όρθιοι λοιπόν πορευόμαστε παρέα με αυτά που πέρασαν και έφυγαν ανεπιστρεπτί , με ένα σπουργίτι που τσιμπολογά δίπλα μας  και μας θυμίζει το θαύμα της ζωής , με έναν άνεργο που περιφέρεται και μας δείχνει  την άσχημη και άδικη πλευρά της  και με ένα καινούργιο χαμόγελο που μας περιμένει στη γωνία.  Όρθιοι μέχρις εσχάτων και αιώνια πιστοί στην ουτοπία μας.


Όρθιος 

σαν να μην ήταν το παιχνίδι
απ’ την αρχή στημένο

σαν να νικούσε κάποτε
τον θάνατο η αγάπη

σαν ν’ αχνοφέγγει

‘ κεί στο βάθος η πατρίδα

όρθιος
στο μονοπάτι προς μια κορυφή
που δεν υπάρχει

όρθιος
περήφανο ένα τίποτα
στην άβυσσο της λήθης


Tiziano Vecellio (1548-1549)



άγρια φυτά στην έρημο του κόσμου


παράξενα πλάσματα 
αμετανόητα 
να γράφουν με σπασμένα δάχτυλα 
να τραγουδούν με κομμένο λαιμό 

παράξενα πλάσματα 
ασυμβίβαστα 
ταχυδρομικά περιστέρια 
σε χώρα κυνηγών 
μικρά θερμαντικά σώματα 
στην επικράτεια των πάγων 

μαντατοφόροι μιας αθωότητας 
που αιώνες τώρα 
αναπέμπει νότες μουσικής 
σ' ένα χαμένο ουρανό 

μικρά δακρυσμένα αδέρφια 
άγρια φυτά στην έρημο του κόσμου




στον ουρανό της μνήμης μου


είδα
στο Hyde Park τους κρόκους
ν' ανθίζουν εκθαμβωτικά
μέσα στο χιόνι
από τα βάθη της Ασίας ένας άγνωστος
στην Κόκκινη Πλατεία μου έσφιξε το χέρι
με χτύπησε φιλικά στην πλάτη
απρόσμενα
σε κάποιο πεζοδρόμιο της Θεσσαλονίκης
ένα γατάκι τρίφτηκε στο παντελόνι μου

πολύτιμες στιγμές
σκόρπιες στα χρόνια και τον κόσμο
το πιο φωτεινό όμως αστέρι
στον ουρανό της μνήμης μου
είναι το πρόσωπό σου στο παράθυρο

πέρα μακριά μες στο σκοτάδι
να μου χαμογελάς και να μου γνέφεις
καθώς γύριζ' αργά απ' το γραφείο
έρημος σ' έρημους δρόμους στο Λονδίνο



ανοιξιάτικο σπουργίτι

ένα μακρόστενο τραπέζι με καφέδες
και γύρω-γύρω οι παλιοί συμμαθητές
φίλοι από τα δώδεκα ως το τέλος

από τα δέντρα ν' αναθρώσκουν
οι ευωδιές του Μάη στο μπαλκόνι
ο πρωινός ήλιος να φωτίζει
χαμόγελα κι άσπρα μαλλιά
μια ανεπαίσθητη μελαγχολία

η θάλασσα απρόσιτη
να αστράφτει πέρα κάτω
σαν όνειρο εφηβικό
κι ένα σπουργίτι
να φτερουγίζει με το αεράκι
και να τσιμπολογάει τα ψίχουλα

ωραίος επίλογος
το ανοιξιάτικο σπουργίτι



ως τον υπόνομο

με τις αστραφτερές βιτρίνες
και τα πολύχρωμά της φώτα
με μουσικές και με κραυγές
μέσα στα πλούτη πολιτεία ρακένδυτη


ένας γέρος πεταμένος στη γωνιά
πιο πέρα ο ανάπηρος που ζητιανεύει
ένας άνεργος που περιφέρεται
με την απόγνωση στα μάτια
στο πεζοδρόμιο προκλητικές
ημίγυμνες γυναίκες
ο έφηβος που χτυπάει την ένεση
στην πόρτα παρακάτω


από το ρείθρο ως τον υπόνομο
οι άνθρωποι μαζί με τα σκουπίδια
που παρασέρνουν τα βρομόνερα
χαρτοπετσέτες κι αποτσίγαρα
φλέματα και ωραία λόγια, διακηρύξεις


το άγριο θηρίο της μοναξιάς

ανοίξτε την καρδιά σας στα παιδιά
στον διπλανό και στον απέναντι
στ' αδέσποτα
σε κάθε μικρό κι ανυπεράσπιστο

μη φοβηθείτε τη διάψευση
την πιθανή απογοήτευση 
κι αυτή την προδοσία

ανοίξτε την καρδιά σας στον κόσμο
τρυφερή κι ευάλωτη
με τη βαθύτερή της όμως δύναμη
απόρθητη

με μια ανοιχτή καρδιά
φονεύεται το άγριο θηρίο της μοναξιάς


να είσαι καλός

κάτι σαν άγγιγμα ή χαμόγελο
κάτι σαν φύλλο

να είσαι καλός
ανυπεράσπιστος
μπροστά στην αθωότητα
εκστατικός
μπροστά στο θαύμα
αιώνια πιστός στην ουτοπία

στη χώρα που δεν έχει δρόμο
στον δρόμο που δεν έχει τέλος
στο τέλος που δεν έχει ελπίδα

να είσαι καλός







στάση ζωής

να αποδεχτείς τη ματαιότητα
το σκοτεινό μηδενικό
που καθημερινά στα βήματά μας ενεδρεύει

να ζήσεις πάντα διψασμένος
ερωτευμένος με τα θαύματα
λες κι είσαι δεκαοχτώ χρονών
λες και δεν πρόκειται αύριο
να γίνουν όλα στάχτη
ή ακριβώς γι' αυτό

όχι λοιπόν στη ματαιοδοξία
και ναι στα εκστατικά
στα θαμπωμένα μάτια
ναι στο μολύβι που επιμένει
ένα μολύβι που πεθαίνει
ανυπότακτο












Τρίτη 7 Μαρτίου 2017

”Ο Κάλιμπαν και η Μάγισσα”- Silvia Federici



Για μένα, το λοιπόν, το πιο εκπληκτικό,
πιο επιβλητικό, πιο μυστηριακό και πιο μεγάλο,
είναι ένας άνθρωπος που τον μποδίζουν να βαδίζει,
είναι ένας άνθρωπος που τον αλυσοδένουνε. (Ναζίμ Χικμέτ)


Συνήθως τα ερωτήματα, γιατί τον μποδίζουν να βαδίζει; Γιατί τον αλυσοδένουνε; Έχουν μια απάντηση, γιατί βρίσκεται στην τάξη των ανίσχυρων και έχει το θράσος να παλεύεις για τα δικαιώματα του

Τα κοινωνικά φύλα είναι εξίσου θύματα των βάρβαρων πολιτικο-οικονομικο-κοινωνικο-θρησκευτικών συστημάτων. Στις απαρχές του είδους οι σχέσεις μεταξύ των φύλων ήταν ισορροπημένες και αυτό γιατί οι ρόλοι κατανέμονταν ανάλογα κυρίως με την φυσική υπόσταση του κάθε φύλου. Μετά επικράτησε η τάξη που έφερε την πεποίθηση ότι οι ισορροπίες κρατιούνται με την επιβολή του ισχυρού, αυτόματα η γυναίκα πήρε το ρόλο του ανίσχυρου, περιορίστηκε σε μήτρα και απλήρωτη οικιακή εργάτρια. Η επιβολή γεννά καταπιεσμένους και η καταπίεση γεννά αντίδραση. Η γέννηση λοιπόν του γυναικείου κινήματος δεν μπορεί να είχε άλλο στόχο από το στόχο που είχε ο αγώνας όλων των καταπιεσμένων, την πάλη δηλαδή για απελευθέρωση και φτάσαμε στην εποχή μας που η πάλη για την διεκδίκηση των δικαιωμάτων των καταπιεσμένων εργατριών κλωστοϋφαντουργίας στη Νέα Υόρκη απέκτησε γελοίο επετειακό χαρακτήρα που αποκρύπτει το γιατί της καταπίεσης, το γιατί του εξουσιασμού

Ο Κάλιμπαν και η μάγισσα

Επιλέγω λοιπόν με αφορμή την παγκόσμια ημέρα της γυναίκας, να αναρτήσω σε μορφή pdf το βιβλίο της Silvia Federici ”Ο Κάλιμπαν και η Μάγισσα”, όπου εντοπίζει την έμφυλη διάσταση της εκμετάλλευσης ως κάτι που προσδιορίζεται και καθορίζεται κάθε φορά από το κεφάλαιο, την ταξική διάρθρωση και τον καταμερισμό εργασίας σε μια κοινωνία, ενώ οι μεταμοντέρνες πολιτκές και θεωρίες ταυτότητας το εκλαμβάνουν ως κάτι αυτόνομο ή κάτι που συνυπάρχει δίπλα στα άλλα.

Όπως αναφέρει η συγγραφέας στην εισαγωγή :Το πολιτικό δίδαγμα του παρόντος τόμου έγκειται στο ότι ο καπιταλισμός, ως κοινωνικοοικονομικό σύστημα, ενισχύει αναγκαστικά τον ρατσισμό και τον σεξισμό. Διότι ο καπιταλισμός χρειάζεται να δικαιολογεί και να μυστικοποιεί τις αντιφάσεις εκείνες που είναι εγγενείς στις κοινωνικές σχέσεις που δομεί –την υπόσχεση της ελευθερίας από τη μια και την πραγματικότητα του γενικευμένου καταναγκασμού από την άλλη, την υπόσχεση της ευημερίας απέναντι στην πραγματικότητα της γενικευμένης στέρησης– και πρέπει να το κάνει συκοφαντώντας τη “φύση” αυτών που εκμεταλλεύεται: τις γυναίκες, τους αποικιοκρατούμενους, τους απογόνους των σκλάβων της Αφρικής, τους μετανάστες που εκτοπίζονται εξαιτίας της παγκοσμιοποίησης. Στον πυρήνα του καπιταλισμού δεν υπάρχει μόνο η αλληλεξάρτηση μισθωτής εργασίας και σκλαβιάς, αλλά και η διαλεκτική της συσσώρευσης και καταστροφής της εργασιακής δύναμης, για την οποία οι γυναίκες έχουν πληρώσει το μεγαλύτερο τίμημα με τα σώματα, τη δουλειά και τη ζωή τους. Γι’ αυτό και δεν είναι δυνατόν να συνδεθεί ο καπιταλισμός με οποιαδήποτε μορφή απελευθέρωσης, ούτε και να αποδοθεί η μακροζωία του συστήματος στην ικανότητά του να ικανοποιεί τις ανθρώπινες ανάγκες. Ο καπιταλισμός έχει καταφέρει να αναπαράγεται μόνον εξαιτίας του πλέγματος ανισοτήτων που έχει αναπτύξει εντός του σώματος του παγκόσμιου προλεταριάτου, και εξαιτίας της ικανότητάς του να παγκοσμιοποιεί την εκμετάλλευση. Αυτή η διαδικασία εξακολουθεί να ξετυλίγεται μπροστά στα μάτια μας, εδώ και 500 χρόνια.


Κατεβάστε εδώ το Βιβλίο  

Παρασκευή 3 Μαρτίου 2017

Ο χαμένος καιρός -Jacques Prévert

Μπροστά στην πόρτα του εργοστασίου

ο εργάτης απότομα σταμάτησε
ο όμορφος καιρός τον τράβηξε από το σακάκι
κι όπως γυρνά
και κοιτάζει τον ήλιο
ολοκόκκινο ολοστρόγγυλο
να χαμογελά μέσα στον ουρανό του από μολύβι
κλείνει το μάτι
με οικειότητα
Πες μου λοιπόν σύντροφε Ήλιε
δεν το βρίσκεις
πως μάλλον είναι κουταμάρα
να δώσεις μια τέτοια μέρα
σε ένα αφεντικό ;
(μετάφραση: Κώστας Ριτσώνης)


«Πρόγευμα στη χλόη» του Edouard Manet